Od dnia 01.01.2024 roku świadczenie wychowawcze 500 plus zmienia się na 800 plus. Waloryzacja kwoty z 500 zł na 800 zł miesięcznie na każde dziecko odbędzie się automatycznie, na podstawie złożonego już wcześniej wniosku na okres zasiłkowy 2023/2024. Nie jest zatem wymagane żadne dodatkowe działanie wnioskodawcy po stronie polskiej. W tym artykule wskażemy jak zmiana kwoty w programie, wpłynie na niemiecki zasiłek rodzinny Kindergeld w sytuacji transgranicznej.
500 plus przechodzi do historii
Konsekwencją rządowego programu „rodzina 500+” było wprowadzenie od 01.04.2016 roku świadczenia wychowawczego w kwocie 500 zł miesięcznie. Początkowo na drugie i kolejne dzieci – co miało sprzyjać poprawieniu sytuacji demograficznej w kraju. Świadczenie na pierwsze dziecko było możliwe do uzyskania po spełnieniu kryterium dochodowego przez wspólne gospodarstwo domowe. Wnioski składało się w GOPS / MOPS – jednostkach samorządu terytorialnego, a w sytuacji gdy zachodziła koordynacja świadczeń, wnioski kierowane były do ROPS – Regionalnych Ośrodków Polityki Społecznej lub ich odpowiedników. Ośrodki były prawnie umocowane pod danym Marszałkiem Województwa.
Od dnia 01.01.2018 roku w przypadku wystąpienia elementu koordynacji świadczeń zadania związane z 500+ przeniesiono od Marszałka do Wojewody. Argumentowano to przyspieszeniem rozpatrywania wniosków oraz lepszym zarządzaniem. Wojewodowie są przedstawicielami rządu w terenie, natomiast Marszałkowie są elementem władzy samorządowej – co według autorów tej zmiany nie sprzyjało sprawnej współpracy.
Kolejny przełomowy moment nastąpił od dnia 01.07.2019 roku – wtedy też zniesiono kryterium dochodowe obowiązujące na pierwsze dziecko w rodzinie. Zwiększyło to zasięg programu do praktycznie każdego dziecka w Polsce – oczywiście pod warunkiem złożenia wniosku o jego przyznanie w danym okresie zasiłkowym.
W końcu od dnia 01.06.2022 roku realizację zadania z GOPS / MOPS przeniesiono do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Także w sytuacji koordynacyjnej większość zadań przypisano ZUS, natomiast rola Wojewody uległa zmarginalizowaniu. Ponadto od tej daty przyjęto, że świadczenie 500+ jest świadczeniem gwarantowanym w Polsce. Oznacza to, że bez względu na wspólnotowe zasady pierwszeństwa Polska wypłaca świadczenie wychowawcze każdemu, kto jest uprawniony do jego pobierania i złoży wniosek na dany okres.
800 plus i Kindergeld od 2024 roku
Po raz pierwszy w historii świadczenia wychowawczego zdecydowano się na podwyższenie jego kwoty o 300 zł, do wartości 800 zł miesięcznie na każde dziecko od 01.01.2024 roku. Dla porównania niemieckie świadczenie Kindergeld wynosi 250 euro miesięcznie na każde dziecko i jak zapowiedziano kwota ta obowiązywać będzie także w 2024 roku.
Można zatem z całą pewnością stwierdzić, że 800+ wpłynie na wysokość Kindergeld w sytuacji, gdy pierwszeństwo do wypłaty wg zasad wspólnotowych będzie w Polsce. Dzieje się tak przeważnie gdy rodzic dziecka zamieszkuje z nim w Polsce i jest aktywny zawodowo. W takim przypadku z Niemiec przysługuje w sytuacji koordynacyjnej dodatek dyferencyjny. Dotychczas była to różnica pomiędzy 250 euro, a 500 zł na każde dziecko. Po wprowadzeniu zmian dodatek dyferencyjny z Niemiec będzie wypłacany w niższej kwocie – nie zmieni się natomiast w tym przypadku ogólna kwota możliwa do uzyskania z obu krajów. Innymi słowy, w portfelach rodziców nie przybędzie środków – oszczędzi natomiast budżet federalny Niemiec.
Odmienna sytuacja będzie miała miejsce po 01.01.2024 roku w przypadku osób nieaktywnych zawodowo w Polsce, kiedy to drugi z rodziców będzie aktywny zawodowo w Niemczech. Rodzice dzieci, których pierwszeństwo do wypłaty świadczeń na dzieci będzie w Niemczech realnie zyskają na niniejszej podwyżce. Przysługiwać im będzie pełne świadczenie 800+ (jako świadczenie gwarantowane) oraz pełne świadczenie Kindergeld z Niemiec (gdyż kraj ten respektuje wspólnotowe zasady pierwszeństwa). Podsumowując na podwyższonym świadczeniu w przypadku koordynacji pomiędzy Polską a Niemcami zyskają ponownie osoby nieaktywne zawodowo w Polsce.
Podwyższenie wysokości świadczenia wychowawczego nie będzie wymagało wydania decyzji administracyjnej przez ZUS. Tak jak ma to miejsce od kilku lat, wydana zostanie informacja o przyznaniu / zmianie kwoty, która trafi na konto ZUS wnioskodawcy. Należy pamiętać, aby po przyznaniu zwiększonej kwoty poinformować stronę niemiecką o zmianie wysokości świadczenia w Polsce za pomocą druku KG 45 Kindergeld. Możesz także skorzystać z bezpłatnej konsultacji telefonicznej.
Autor tekstu: Radosław Orzechowski
Więcej o idei serwisu znajdziesz tutaj.
