Urlop rodzicielski przysługuje po wykorzystaniu pełnego wymiaru urlopu macierzyńskiego. Udziela się go jednorazowo lub maksymalnie w pięciu częściach. Urlop rodzicielski powinien zostać wykorzystany nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat. Wymiar urlopu przysługuje łącznie obojgu uprawnionym i zależy od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Podczas urlopu rodzicielskiego przysługuje zasiłek macierzyński w określonej przepisami wysokości. Urlop rodzicielski jest więc płatny i odprowadzane są składki emerytalno – rentowe z tego tytułu, co traktuje się w myśl przepisów o koordynacji świadczeń jako aktywność zawodową.
Urlop rodzicielski w Polsce
O urlopie rodzicielskim co do zasady możemy mówić w kontekście zatrudnienia na umowę o pracę. W przypadku umowy zlecenie czy prowadzenia działalności gospodarczej, od niedawna (kwiecień 2023) przysługuje prawo do zasiłku rodzicielskiego, o ile w dniu porodu czy przysposobienia dziecka podlegało się ubezpieczeniu chorobowemu.
W najczęstszym przypadku, jakim jest urodzenie jednego dziecka przy danym porodzie urlop rodzicielski przysługuje w wymiarze 41 tygodni (65 tygodni w przypadku dziecka z niepełnosprawnością wg ustawy „za życiem”). Warto zaznaczyć, że urlop ten nie jest obowiązkowy (udziela się go na wniosek rodzica) i może zostać przerwany przez rodzica w dowolnym momencie. Urlop rodzicielski może wziąć matka i ojciec dziecka – dni urlopu wykorzystanego przez każdego z rodziców sumują się do ogólnego wymiaru. Istnieje jednak zastrzeżenie, że okres 9 tygodni z ogólnej puli przeznaczony jest wyłącznie dla jednego z rodziców. Podsumowując w przykładzie 41 tygodni, jeden z rodziców może wykorzystać maksymalnie 32 tygodnie, a drugi minimum 9 tygodni. Inaczej ten drugi okres przepadnie i pozostanie niewykorzystany.
Podczas urlopu rodzicielskiego przebywający na nim rodzic może wykonywać dla swojego pracodawcy pracę w wymiarze nie większym niż połowa etatu. Wówczas urlop rodzicielski otrzymuje na pozostałą część etatu, a jego okres zostanie proporcjonalnie wydłużony. Podczas urlopu rodzicielskiego pracownik może podjąć zatrudnienie na podstawie umowy zlecenia czy o dzieło u obecnego lub innego pracodawcy. Standardowo podczas tego urlopu stronie przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 80% podstawy. Więcej informacji na temat zasad.
Urlop rodzicielski a uprawnienie do Kindergeld
Zgodnie z powyższymi regulacjami urlop rodzicielski jest płatny oraz podlega odprowadzaniu składek społecznych (emerytalno – rentowych) bez względu na wcześniejszą formę zatrudnienia w Polsce. W związku z tym pierwszeństwo do wypłaty świadczeń w sytuacji, gdy jeden z rodziców jest na urlopie rodzicielskim i zamieszkuje z dzieckiem w Polsce, a drugi pracuje w Niemczech jest w Polsce. Uprawnienie do Kindergeld będzie istniało wyłącznie po rozważeniu tego kraju jako drugiego w kolejności do wypłaty świadczeń. W standardowej sytuacji – pobieraniu np. 500+ na dziecko przysługiwać będzie dodatek dyferencyjny z Niemiec. Oczywiście należy uwzględnić, że ewentualne pobieranie rodzinnego kapitału opiekuńczego może wpłynąć na to uprawnienie – wszystko zależy od konkretnej sytuacji, wieku dziecka i pobieranych świadczeń. Jeśli masz wątpliwości jakie świadczenia przysługują Ci podczas urlopu rodzicielskiego – zapisz się na bezpłatną konsultację telefoniczną.
Autor tekstu: Radosław Orzechowski
Więcej o idei serwisu znajdziesz tutaj.
